امروزه استفاده از لباس فرم یا لباس کار رواج زیادی در بین مشاغل مختلف پیدا کرده و عموماً در هر شغلی متناسب با شرایط کاری آن از انواع مختلف این لباسها استفاده میشود. از اولین لباس فرمهای تولید شده در دنیا میتوان به لباس فرم نظامی اشاره کرد که نسبت به بقیهی لباس فرمها از اهمیت و ویژگیهای خاصی برخوردار میباشد.
نیروهای نظامی هر کشور از قسمتهای مختلفی تشکیل شدهاند. به عنوان مثال در ایران ارتش، سپاه، نیروی انتظامی و… از جمله نیروهای نظامی هستند که لباس فرم مخصوص به خود را دارند که با توجه به شرایط و وظیفهی آنها انواع مختلف لباس فرم نظامی طراحی و تولید میشود.
لباس فرم در یک ارگان و یا نهاد برای تبیین افراد با وظایف مختلف از یکدیگر استفاده میشود تا آنها بنا به شرایط شغلی خود، لباسی را بپوشند که هم راحت باشد و هم موجب امنیت آنها شود. لباس فرم نظامی به لباسی گفته میشود که افراد نظامی هر کشور بنا به موقعیت خود از آن استفاده میکنند و این لباس فرم نیز مانند سایر لباسهای کار مشاغل، متنوع و گوناگون است.
لباس فرم نظامی دارای انواع مختلفی است که هر کدام مخصوص یک ارگان خاص بوده و بر اساس وظایف آنها، لباس فرم نیز تغییر میکند. لباس فرم نظامیان باید ویژگیهای خاصی داشته باشد چرا که مدت زمان زیادی بر تن افراد میماند، دفعات شستشو و استفاده از آن زیاد بوده و باید جان افراد را در مقابل عوامل محیطی و انسانی محافظت کند. از مهمترین ویژگیهای لباس فرم میتوان به رنگ و جنس آن اشاره کرد که در اینجا به توضیح این دو ویژگی میپردازیم.
رنگ لباس فرم هر نهاد اصولاً بنا بر شرایط کاری و وظیفهی هر گروه انتخاب میشود و تاثیر زیادی روی کار افراد دارد. رنگ لباس در اکثر مشاغل برای تبیین افراد و یا برای اثر بخشی روی کار آنها دارای اهمیت ویژه ای است ولی در مورد افراد نظامی علاوه بر این، رنگ لباس در بسیاری از موارد حافظ جان آنها نیز میباشد. افراد نظامی در همهی ارگانها وظیفهی حفاظت از کشور را بر عهده دارند اما باید اول جان خودشان در امنیت کامل باشد.
رنگ لباس هر ارگان از نظام کشور باید بنا بر محیط عملیاتی آنها متفاوت باشد. به عنوان مثال در نیروی زمینی وقتی منطقهی عملیاتی کوهستان باشد باید از لباس قهوهای رنگ و یا خاکی استفاده شود تا افراد به خوبی استتار کرده و دشمنان نتوانند آنها را شناسایی کنند.
در مناطق جنگلی رنگ لباس سبز چریکی و در نیروی دریایی به رنگ آبی میباشد. رنگ این لباسها در فصلهای مختلف نیز باید متناسب با آب و هوا انتخاب شود چرا که رنگهای تیره نور خورشید را جذب کرده و باعث تولید گرما میشوند. پس باید در تابستان از رنگهای روشن و در زمستان و فصول سرد از رنگهای تیره استفاده شود. بنابراین باید رنگ لباس فرم نظامی به خوبی و با دقت زیادی انتخاب شده تا افرادی که از آنها استفاده میکنند در امنیت کامل باشند.
جنس پارچه لباس فرم در بیشتر مشاغل دارای اهمیت زیادی است چرا که در انجام وظیفهی افراد تاثیر گذاشته و باید به گونهای باشد که راحتی آنها سلب نکند. افراد نظامی بنابر شرایط کاری مدت زمان زیادی را با یونیفرم میگذرانند پس باید جنس این لباسها از موادی باشد که فعالیت کاری آنها را مختل نکرده و سلامتیشان را به خطر نیندازد.
تولیدکنندگان لباسهای کار و فرم باید از جنسهای مختلف پارچه با بافت قوی برای دوخت لباس نظامی استفاده کنند چرا که وقتی لباسی زیاد پوشیده شود باید با مواد شویندهی قوی شسته شده و به هنگام شستشو بافت و رنگ آن آسیب نبیند. افراد نظامی در محیطهای مختلف فعالیت دارند از این رو باید لباس آنها به گونهای انتخاب شود که در مقابل سرما، گرما، اشعههای مختلف، سلاحهای گرم و سرد و … حافظ جان آنها باشد.
همانطور که قبلاً نیز اشاره کردیم لباس فرم نظامیان باید به گونهای باشد که بتواند سربازان را از دید دشمنان استتار کرده و جان آنها را به خطر نیندازد. برای استتار جز رنگ، طرح لباس نیز مهم بوده و باید با دقت انتخاب شود. از جمله طرحهای لباس نظامی می توان به پلنگی، کامپیوتری(شطرنجی)، تک رنگ، طرحهای گیاهی و … اشاره کرد. این طرحها با توجه به نوع ارگان، محیط و نوع عملیات انتخاب میشوند تا نظامیان بتوانند در مقابل دشمنان استتار کرده و از جان خود محافظت کنند.
لباس فرم نظامیان نیز مانند سایر لباسهای فرم دارای اهمیت ویژهای میباشد چرا که نظامیان وظیفهی محافظت از کشور را برعهده دارند، پس باید در هر زمان و هر شرایط بتوانند در لباسی که به تن دارند احساس راحتی کرده و وظیفهی خود را به خوبی انجام دهند. همانطور که میدانید ارگانهای نظامی از افراد با موقعیت و سمتهای مختلفی تشکیل شدهاند از این رو لباس فرم برای نظم دهی به محیط کار، تبیین افراد از یکدیگر و راحتی مراجعه کنندگان بسیار کاربردی میباشد.