در محیطهای کاری مختلف بنابر قوانین آیین نامههای رسمی، لباسهای کار متفاوتی توسط کارکنان پوشیده میشود. به عنوان مثال در تمامی ادارات دولتی و یا خصوصی، کارمندان موظفند تا لباسهایی برا اساس قوانین آن سازمان پوشیده و به هیچ عنوان نباید با لباسی به غیر از لباس فرم در محل کار حاضر شوند. برخی از مشاغل نیز وجود دارند که افراد مجبور به کار کردن در فضای بیرونی و محیط باز هستند. در این گونه مشاغل، استفاده از لباسهای کار ضرورت بیشتری داشته و باید متناسب با شرایط محیطی و آب و هوا، لباسهای کار نیز متغیر باشند. به عنوان مثال در پاییز و روزهای سرد و برفی زمستان، استفاده از لباسهایی گرم مانند کاپشن کار الزامی بوده و افراد باید برای حفظ سلامتی خود از آن استفاده کنند.
کاپشن کار همانطور که از اسمش نیز پیداست، در هوای سرد و برای حفظ سلامتی کارکنان مورد استفاده قرار میگیرد. در طراحی این نوع کاپشنها به کیفیت و کارایی لباس، بیشتر از طرح و مدل آن توجه میشود چرا که از آنها در شرایط سخت استفاده میکنند.
کاپشن کار جزئی از لباس کار بوده و باید در هوای سرد از روی لباس کار پوشیده شود. هنگامی که فرد در محیط کار احساس امنیت و راحتی داشته باشد، بازده کاری آن نیز افزایش پیدا میکند. در مقابل شرایطی را تصور کنید که فرد در هوای سرد و بدون کاپشن مشغول به کار است. در اینگونه شرایط به طور یقین فرد نمیتواند وظایف خود را به خوبی انجام دهد و به همین دلیل بازده کاری کاهش پیدا میکند. علاوه بر آن، در صورت استفاده نکردن از کاپشن، سلامتی کارکنان به خطر افتاده و کارها عقب میافتند. در حالت کلی استفاده از کاپشن کار برای کارگران و مهندسان ساختمانی، باغبانها، تعمیرکارها، افراد مشغول در راه و شهرسازی و … برای حفظ سلامتی کارکنان از اهمیت زیادی برخوردار است.
همانطور که گفتیم در فصول سرد سال تمامی مشاغلی که افراد مجبور به کار کردن در فضای بیرونی هستند، باید از کاپشن کار استفاده کنند. کاپشنهای کار بر اساس شرایط و محیطهای کاری طراحی میشوند که به همین دلیل در انواع مختلفی وجود داشته و همگی یک نوع نیستند. عوامل مختلفی در نوع طراحی و تولید کاپشنهای کار موثرند که مهمترین آنها شرایط محیط کاری میباشد. برخی از انواع مختلف کاپشنهای کار عبارتند از:
برای آشنایی بیشتر با هر کدام از کاپشنهای کار به بررسی هر کدام میپردازیم.
کارگران در مشاغل مختلف و به ویژه هنگام کار در ساختمانها، جز افرادی هستند که اگر از لباس کار استفاده نکنند، دچار آسیبهای زیادی خواهند شد. در این گونه مشاغل کاپشن کار جز الزامات پوششی کارگران بوده و باید در هوای سرد از آن استفاده کنند. کاپشن کارگری، باید از پارچههای ضخیم مانند کتان و یا پشم دوخته شده و دارای کلاه باشند. این کاپشنها نباید دست و پا گیر بوده و متناسب با سایز افراد تهیه شوند. جیبهایی که در کاپشن کارگری تعبیه میشوند، باید در ابعاد بزرگی باشند چرا که کارکنان علاوه بر کاپشن باید از دستکشهای مناسب نیز استفاده کنند. به همین دلیل جیبها باید به اندازهای باشند که افراد با دستکش بتوانند از آنها استفاده کنند.
مهندسان جز افرادی هستند که اغلب در هنگام نظارت بر کار کارگران از کاپشن استفاده میکنند. به همین دلیل کاپشن آنها مانند کاپشن کارگران بسیار ضخیم نمیباشد.
در برخی از مشاغل مانند آتش نشانی، کاپشن کار باید از متریالهای خاص دوخته شود. در این شغل افراد با آتش سر و کار داشته و باید کاپشن آنها نیز تا حدودی ضد حریق باشد. علاوه بر آن کاپشن ها باید تبادل هوایی خوبی با بیرون داشته و مانع از تعریق بیش از حد شوند تا افراد بتوانند بازده کاری مناسبی داشته باشند.
در مشاغلی مانند جوشکاری، تعمیرگاهی، تراشکاری و … که افراد گاهاً مجبور به کار کردن در محیطهای بیرونی بوده و با وسیلههای برقی سر و کار دارند، باید از کاپشنهایی با برخی ویژگیهای خاص مانند عایق برق، ضد آب، جنسی مقاوم در برابر آتش، جرقه و … استفاده کنند.
کاپشنهای کار به دلیل اینکه در شرایط سخت مورد استفاده قرار میگیرند، باید دارای ویژگیهای خاصی باشند تا بتوانند سبب افزایش بازده کاری شده و از جان و سلامتی کارکنان محافظت کنند. برخی از این ویژگیهای مهم عبارتند از:
فصول پاییز و زمستان علاوه بر داشتن هوایی سرد، بارانی و برفی نیز هستند به همین دلیل کاپشنهایی که توسط کارکنان استفاده میشوند، باید ضد آب باشند تا در هوای بارانی آب به داخل آنها نفوذ نکند.
کاپشنهای کار معمولاً در طول سال به مدت ۶ ماه و در هوای سرد مورد استفاده قرار میگیرند به همین دلیل پارچهای که برای دوخت آنها استفاده میشود باید در مقابل آسیبهای مختلف مقاوم بوده و زود خراب نشود. علاوه بر آن پارچههایی مانند پشم، کتان، چرم و … در مقابل سرما مقاوم بوده و به خوبی میتوانند از سلامتی فرد در مقابل سرما محافظت کنند. به همین دلیل بهتر است که برای کاپشنهای کار از این پارچههای مناسب برای لباس کار استفاده شود.
تمامی لباسهای کار از جمله کاپشن، باید دارای سایزی مناسب باشند. گشاد و یا تنگ بودن بیش از حد آن میتواند منجر به ایجاد مشکل در حین کار شود. پس بهتر است که از کاپشنهای متناسب با سایز افراد استفاده شود.
همانطور که گفتیم کاپشنهای کار باید متناسب با نوع فعالیت افراد انتخاب شوند. به عنوان مثال در مشاغلی که افراد با برق سر و کار دارند، باید از کاپشنهای عایق برق استفاده کنند. و یا در مشاغلی که هر لحظه ممکن است با ضربه آسیبی جدی به فرد وارد شود، کاپشنهای ضد ضربه بپوشند. در حالت کلی کاپشنهای کار باید ویژگیهایی متناسب با شرایط کاری افراد داشته باشند.