استفاده از عینک ایمنی یکی از اقدامات مهم و ضروری در شغلهای پر خطر و حساس میباشد چرا که در بیشتر مشاغل احتمال برخورد اجسام و یا مواد شیمیایی به چشم وجود دارد که ممکن است سبب کوری افراد شود. چشمها از اعضای مهم و حساس بدن هستند که آسیب پذیری آنها نیز بیشتر از بقیهی اعضای بدن میباشد. به همین دلیل باید در مشاغلی که خطرات مختلف چشمها را تهدید میکند حتماً از عینکهای ایمنی استفاده شود.
در مشاغلی مانند جوشکاری، برشکاری فلزات، کار با مواد و گازهای سمی، اشعههای مضر نور و… سلامت چشمها بیشتر از مشاغل دیگر در خطر بوده که باید با استفاده از عینکهای ایمنی از چشمها مراقبت شود.
عینک ایمنی بخشی از تجهیزات محافظت شخصی میباشد که برای محافظت از چشم کارکنان در برابر خطرات احتمالی استفاده میشود. عینکهای ایمنی به عنوان یک محافظ عمل کرده و بنا به نوع استفاده از آنها انواع متفاوتی دارند. این عینکها توسط همهی افراد قابل استفاده بوده و در انواع مختلفی مانند لنزهای واضح، دو کانونی، ضد مه، تیراندازی، عینکهای مردانه یا زنانه و … میباشند. همه این عینکها از چشم در برابر خطرات مختلف محافظت کرده و مانع از آسیب رسیدن به این عضو مهم از بدن میشوند.
همانطور که گفتیم چشمها عضو مهمی از بدن بوده و در مقابل خطرات، بسیار آسیب پذیر هستند. عوامل و خطرات زیادی ممکن است به این عضو مهم از بدن صدمه زده و آسیبهای جبران ناپذیری را وارد کنند. خطراتی که ممکن است در اغلب محیطهای کاری باعث آسیب به چشم شوند عبارتند از:
عینکهایی که در مشاغل مختلف مورد استفاده قرار میگیرند متفاوت بوده و هر شخص بنا به محیط و شرایط کاری خود از انواع مختلف این عینکها استفاده میکند. در برخی از شغلها خطرات و تهدیدات زیاده بوده و استفاده از عینک ایمنی متناسب، جز ملزومات میباشد. برخی از مشاغل مهمی که استفاده از عینک ایمنی در آنها لازم و ضروری میباشد عبارتند از:
در شغلهایی مانند جوشکاری و برشکاری به دلیل این که افراد با فلزات سرکار داشته و از وسیلههای برقی استفاده میکنند، جرقه و پرتوهای نور از سطح فلزات ساطع میشود. این جرقهها برای چشمها مضر بوده و اگر افراد بطور خیره و مستقیم به پرتوهای نور نگاه کنند، به قرینهی چشمشان آسیب وارد میشود. بنابراین این نوع مشاغل جز کارهایی هستند که استفاده از عینک ایمنی در آنها ضروری میباشد.
در مراکز آزمایشگاهی، تحقیقاتی، معادن و … افراد به دلیل سروکار داشتن با مواد و گازهای سمی در معرض خطر جدی هستند. برخورد این مواد با چشمها ممکن است موجب حساسیت شده و بینایی افراد را کاهش دهد. یکی از رایجترین عینکهایی که در این نوع مشاغل مورد استفاده قرار میگیرد، عینک گاگل میباشد. این نوع عینک بدون فریم بوده و توسط یک کش در پشت سر بسته میشود. عینکهای گاگل چفت چشمها شده و مانع از عبور مواد و گازهای سمی میشوند.
در مشاغلی مانند نجاری، صنعت ساختمان سازی و … که افراد با اجسام جامد سر و کار دارد خطر برخورد اشیا ریز و گرد و خاک با چشمها وجود دارد. در این گونه مشاغل معمولاً از عینکهای ایمنی عمومی که شیشهای بوده و اندازهی بزرگی دارند استفاده میشود. این عینکها میتوانند سطح چشم را به طور کامل پوشانده و از عبور گرد و غبار به داخل چشم جلوگیری کنند.
عینکهای ایمنی در انواع و طرحهای متفاوتی وجود دارند که بسته به شرایط محیط کاری و خطراتی که چشمها را تهدید میکند، از انواع مختلف آنها استفاده میشود. به عنوان مثال عینکهای ایمنی که توسط یک فرد در جوشکاری استفاده میشود با عینک ایمنی استفاده شده توسط کارگری که برش چوب انجام میدهد، متفاوت میباشد. عینکهای ایمنی در انواع مختلفی وجود دارند که مهمترین آنها عبارتند از:
عینک ایمنی عمومی نوعی از عینکهای ایمنی میباشد که در بیشتر مشاغل استفاده شده و چشمان فرد را در برابر گرد و خاک و اجسام معلق در هوا محافظت میکند.
شیلد محافظ نوعی از عینکهای ایمنی محافظ صورت به شمار میآید که صورت و چشمان فرد را در برابر ضربات شدید و یا مواد و گازهای شیمیایی محافظت میکند.
نوع دیگری از عینکهای ایمنی، عینکهایی گرد و یا به اصطلاح همان عینک فنجانی هستند که بیشتر در مشاغلی مانند آزمایشگاهها، مراکز تحقیقاتی، معادن و … استفاده شده و چشمان فرد را در برابر آسیبهای مختلف در امان نگه میدارند. این نوع عینکها در برابر مواد شیمیایی، گازهای سمی و ضربه نیز مقاوم هستند.
نوع دیگری از محافظ صورت و چشمها رسپیراتور صورت نام دارد که یکی از بهترین راههای حفاظت از صورت و چشمان در برابر گرد و خاک و مواد شیمیایی میباشد.
در برخی از مشاغل که افراد در محیطهای پرنور مشغول به کار هستند و پرتوهای نور باعث آسیب به چشمانشان شده و کار کردن آنها را مختل میکند، از عینکهای دودی استفاده میشود. این کار باعث جلوگیری از آسیب پرتوهای خورشید به چشمان شده و موجب کاهش خستگی چشم میشود.
عینکهای ایمنی با شیشههای کهربایی در محیطهای کم نور مورد استفاده قرار گرفته و در شرایطی که افراد به نور زیادی نیاز دارند، این عینکها موجب تقویت نور میشوند.
در مکانهای آزمایشگاهی و تحقیقاتی که افراد با مواد سمی سروکار دارند، باید از عینکهای ایمنی که به طور کامل فضای چشم و اطراف آن را پوشش داده و حتی بخشی از صورت را نیز میپوشانند استفاده شود.