لباس کار برای جلوگیری از آسیبهای مختلف و حفظ سلامتی فرد مورد استفاده قرار میگیرد اما گاهاً تنها پوشیدن لباس کار کافی نبوده و افراد در برخی مشاغل، برای جلوگیری از کثیف شدن لباس و حفظ سلامتی خود از روپوش کار استفاده میکنند. روپوش نیز نوعی لباس کار میباشد که برخی از مشاغل از انواع مختلف آن استفاده میکنند.
همانطور که میدانید استفاده از لباس کار در محیط کار و متناسب با شرایط، امری الزامی بوده و در صورت عدم توجه به آن عواقب ناخوشایندی به وجود خواهد آمد. به عنوان مثال در آزمایشگاههای تحقیقاتی که افراد معمولاً با انواع مواد سمی و شیمیایی سر و کار دارند، باید علاوه بر لباس کار مناسب برای جلوگیری از ورود این مواد به بدنشان و حفظ سلامتی خود از روپوش استفاده کنند.
روپوش به نوعی از لباس کار گفته میشود که شبیه مانتو بوده و قسمت جلوی آن با دکمه بسته میشود. اندازهی روپوشهای کار معمولاً تا زانو بوده و برای خانمها و آقایان در یک نوع طراحی میشود که هدف اصلی استفاده از روپوشها، جلوگیری از ورود هرگونه آلودگی محیطی به بدن میباشد.
همانطور که میدانید لباسهای کار علاوه بر اینکه وظیفهی محافظت از سلامتی کارکنان را بر عهده دارند، سبب ایجاد نظم در فضا و هماهنگی کارکنان نیز میشوند. روپوشها نیز جزئی از لباس کار به شمار میآیند که معمولاً در مکانهایی مانند بیمارستانها برای ایجاد نظم، تفکیک پرسنل و حفاظت از سلامتی افراد به کار میروند.
روپوشها را میتوان جز لباسهای کاری به شمار آورد که در تنوع کمتری طراحی شده و معمولاً همه آنها کابردی شبیه به هم نیز دارند. یکی از ویژگیهای بارز این نوع از لباسهای کار، طراحی یکسان آنها برای خانمها و آقایان میباشد در حالیکه بسیاری از لباسهای کار برای خانمها و آقایان به صورت جداگانه طراحی میشود.
به دلیل اینکه روپوشها معمولاً برای جلوگیری از کثیف شدن لباس کار و جلوگیری از ورود آلودگی محیط به بدن فرد مورد استفاده قرار میگیرند، به صورت جلو بسته و کاملاً پوشیده طراحی میشوند. این نوع از لباسها در رنگهایی مانند سفید، آبی روشن، سورمهای و … طراحی میشوند تا هر گونه آلودگی روی آن به راحتی دیده شده و افراد همواره از روپوشهای تمیز استفاده کنند.
روپوشها به دلیل اینکه برای جلوگیری از ورود مواد شیمیایی و سمی به بدن مورد استفاده قرار میگیرند، باید از پارچههایی دارای مقاومت بالا در برابر ورود مواد شیمیایی دوخته شوند. نخ پنبه و پلی استر از جمله موادی هستند در برابر لکه پذیری و شستشو در درجه حرارت بالا مقاومت خوبی دارند. پس بهتر که از پارچههایی مانند تترون و ترگال که حاوی نخ پنبه و پلی هستند برای دوخت روپوش استفاده شود.
پارچههایی از جنس تترون و ترگال ساده و کج راه جزو مقاومترین پارچهها میباشند که در اغلب تولیدیها از این و پارچهها برای دوخت استفاده میشود. این نوع از پارچههای لباس کار علاوه بر مقاومت بالایی که در برابر شستشو دارند، به خوبی از ورود مواد شیمیایی به بدن جلوگیری میکنند.
روپوشهای کار معمولاً در چند شغل کاربردهای بسیاری داشته و در بقیهی مشاغل افراد گاهاً و به صورت دلخواه از آنها استفاده میکنند. این نوع از لباسها معمولاً با توجه به کاربردی که دارند، در انواع مختلفی طراحی میشوند. به عنوان مثال روپوشی که در آزمایشگاه مورد استفاده قرار میگیرد، کاربرد و طراحی جداگانه با روپوشهای مشاغل کارگاهی دارد. اما در حالت کلی همهی آنها برای حفظ سلامتی کارکنان مورد استفاده قرار میگیرند.
روپوشها بر اساس کاربردی که دارند، در انواع مختلفی طراحی میشوند. شاید تا به حال تنوع خاصی از روپوشها را مشاهده نکردهاید اما باز هم میتوان طرحها و رنگهای مختلفی از آنها را در مشاغل مختلف پیدا کرد. در حالت کلی تقسیم بندی روپوشهای کار بر اساس شغلی که در آن مورد استفاده قرار میگیرند، انجام میشود. در ادامه در بررسی برخی از روپوشهای کار میپردازیم.
روپوشهای پزشکی از سالهای بسیار قبل توسط پزشکان و طبیبان مورد استفاده قرار میگرفتند. این گونه از لباسها معمولاً به رنگ سفید بوده و از قسمت جلو توسط دکمه بسته میشوند روپوش پزشکی تنها مختص پزشکان نبوده و در قسمتهای مختلف یک بیمارستان از آنها استفاده میکنند.
به عنوان مثال روپوشهایی که در اتاق عمل توسط کارکنان مورد استفاده قرار میگیرند، متفاوتتر از روپوشهای ساده میباشند. برای جلوگیری از ورود آلودگی محیطی به بدن افراد، معمولاً از دو طرف جلو و عقب لباس بسته میباشد. قسمت آستینهای این لباس کش بافت بوده و در این حالت سلامتی دستها بیشتر تامین میشود.
پس از بیمارستانها آزمایشگاههای تحقیقاتی بیشترین استفاده از روپوشها را در اختیار دارند. در محیطهای آزمایشگاهی به دلیل اینکه افراد با انواع مواد شیمیایی سمی، ویروسها و باکتریهای مختلفی سر کار دارند، باید با استفاده از روشهای مناسب از ورود آنها به بدن جلوگیری کنند. روپوشهایی که در محیط آزمایشگاهی مورد استفاده قرار میگیرند، معمولاً شبیه به روپوشهای اتاق عمل بوده و کاملا پوشیده میباشند.
در کارگاههای مختلف مانند کارگاههای مکانیکی، جوشکاری، تراشکاری و … که افراد با مواد کثیف و یا خطرناک از جمله روغن، سوخت، جرقه و … سر و کار دارند، باید برای جلوگیری از آسیبهای مختلف از روپوشهای مناسب با جنس خوب استفاده کنند. علاوه بر آن، در این گونه مشاغل از روپوشها برای جلوگیری از کثیف شدن لباس نیز استفاده میکنند.